Samen eten in Hand in Hand
Eerder dit jaar, in mei, heb ik al eens een column geschreven over Janet, de Koningin van de keuken, dit keer vertel ik graag wat er gebeurt na het klaarmaken van het eten.
In gedachten laat ik jullie een maaltijd van onze kinderen bijwonen, dat is een belevenis op zich.
De etenstijden liggen in de Community heel vast, het zijn voor de kinderen belangrijke ijkpunten van iedere dag. Om 08.00 uur is het tijd voor het ontbijt, rond 12.30 uur is het lunchtijd en rond 17.00 uur komt het avondeten. Aan deze tijden wordt op een bijna on-Afrikaanse manier stipt vastgehouden, no “African time” als het om eten gaat!!
Natuurlijk hebben de kinderen ook hier wel eens geen zin om iets te doen of ergens naar toe te lopen, maar als het om hun eten gaat, dan zijn zij altijd van de partij! Iedereen verzamelt zich vlak voor etenstijd in het centrum van de Community en neemt dan plaats aan een tafel in de openlucht of in één van de overdekte hutten. Meestal zitten zo’n 8 – 10 bewoners bij elkaar aan tafel, maar sommige hebben graag een rustig eigen plekje en zitten vaak alleen, zoals Abena, Yaw Balloon en sinds kort Aisha.
Opvallend is de strakke routine en de relatieve rust bij het eten, tenslotte eten hier ruim 60 geestelijk gehandicapte kinderen met elkaar en je verwacht eigenlijk allerlei gekrakeel of geduw. Dat blijft gelukkig uit. Ieder heeft een vaste etensplek en gaat, in afwachting van de schaal met eten, rustig zitten. Alleen Kojo Joseph vindt het wachten op eten erg moeilijk en dat liet hij tot voor kort steeds heel duidelijk horen, gelukkig is hij nu wat rustiger. Dan klinkt de bel en vervolgens worden alle etensschalen op wonderbaarlijk snelle wijze van de keuken naar de 1e tafel gebracht en vandaar weer naar de andere tafels. Dat uitdelen gebeurt door de caregivers en vrijwilligers en ook door sommige van de jongvolwassen bewoners.
Voor een buitenstaander lijken al die etensschalen verwarrend veel op elkaar, maar de lokale kenners weten feilloos van wie welke schaal is. Nooit pakt iemand de schaal van een ander en bij het uitdelen wacht iedereen netjes tot zijn of haar schaal wordt neergezet.
De pap wordt met een lepel gegeten, al het andere eten wordt, zoals dat hoort in Afrika, gewoon met de (rechter)hand gegeten, je kunt je vingers erbij aflikken!
Terwijl alle kinderen eten, komen de kippen (alsof ze ook klok kunnen kijken) en soms zelfs de ezels massaal aanlopen, want zij weten dat er altijd wel ergens een deel van het eten op de grond belandt en daar zijn zij dan graag “als de kippen” bij!
Na het uitdelen is het een tijdje stil, iedereen zit dan lekker te eten of wordt daarbij geholpen, totdat – bijna steevast – Michael uitgekeken is op zijn eigen schaal. Hij besluit het overgebleven deel van zijn eten aan één van de andere kinderen aan zijn tafel te geven (en die vinden dat prima), maar helaas duurt het dan maar eventjes totdat hij vervolgens héél veel interesse krijgt in het eten van de andere kinderen. Vooral degenen die rijst krijgen als Michael pap krijgt, moeten goed uitkijken dat hij niet een deel van hun eten wegkaapt. Het patroon is inmiddels welbekend en helaas is een huilbui van Michael, omdat hij zijn zin niet krijgt, vaak het goed hoorbare resultaat. Theresa zit vlak naast Michael aan dezelfde tafel, zij is hier ooit ondervoed binnengekomen en nog steeds erg mager, maar zij eet zonder één woord te zeggen geweldige hoeveelheden. Als zij daarmee klaar is, dan gaat ook zij op zoek naar schalen, die nog niet leeg zijn. Dit is de fase van goed opletten voor iedereen, want ook Pakor en Kwaku Chairman gaan, na het leegeten van hun eigen volle schaal, enthousiast op zoek naar extra eten bij één van de andere kinderen en vooral de langzame eters moeten dan goed uitkijken. Helaas zijn sommigen daar zelf niet assertief genoeg voor, in die gevallen moeten de caregivers en vrijwilligers dus heel goed opletten.
Niet alle kinderen eten hun schaaltje elke keer leeg, dat hangt vaak ook van het eten af, de een houdt nu eenmaal meer van banku en de ander van rijst (echter, fufu vindt iedereen lekker!). In die gevallen zijn er altijd wel liefhebbers voor het eten dat overblijft, bijv. Ayuba, John Fabeson of Pakor. Vooral het buikje van Ayuba vertoont daar inmiddels de duidelijke sporen van en hij glimlacht vriendelijk en begripvol als je hem daar op wijst……, maar ondertussen eet hij wel alle restjes van de anderen op!
De laatste tijd hebben we veel extra aandacht aan de kwaliteit van het eten kunnen geven en aan de reacties van de kinderen merken we dat zij de veranderingen wel op prijs stellen, bijv. de “Tom Brown” pap (met pinda’s en bonen) i.p.v. de overbekende maïspap.
Lazarus wordt, ondanks zijn leeftijd van ong. 18, nog steeds bij elke maaltijd gevoerd. Dat is eigenlijk een beetje apart, als je bedenkt dat hij, als zijn eigen schaal leeg is, wel steeds probeert nog wat extra eten uit de schaal van zijn buurman Wumpini te pakken!? Misschien een teken dat we Lazarus iets meer moeten stimuleren om zelf, zonder hulp van anderen, te leren eten? Een mooie gedachte, al is het tot nu toe nog niet gelukt.
Aan het slot van elke avondmaaltijd pakt Kofi Asare de drum en speelt hij een mooi Ghanees gezang tot besluit, waarna Mr. Robert het slotgebed uitspreekt, helaas bijna onverstaanbaar, maar gelukkig ziet iedereen aan zijn lippen wanneer het “Amen” heeft geklonken.
Samen eten in de Peace of Christ Community, het is misschien een beetje overdreven om te zeggen dat het allemaal Peaceful gaat, maar gezellig, aangenaam en last but not least voedzaam is het gelukkig wel. Eet smakelijk!
De etenstijden liggen in de Community heel vast, het zijn voor de kinderen belangrijke ijkpunten van iedere dag. Om 08.00 uur is het tijd voor het ontbijt, rond 12.30 uur is het lunchtijd en rond 17.00 uur komt het avondeten. Aan deze tijden wordt op een bijna on-Afrikaanse manier stipt vastgehouden, no “African time” als het om eten gaat!!
Natuurlijk hebben de kinderen ook hier wel eens geen zin om iets te doen of ergens naar toe te lopen, maar als het om hun eten gaat, dan zijn zij altijd van de partij! Iedereen verzamelt zich vlak voor etenstijd in het centrum van de Community en neemt dan plaats aan een tafel in de openlucht of in één van de overdekte hutten. Meestal zitten zo’n 8 – 10 bewoners bij elkaar aan tafel, maar sommige hebben graag een rustig eigen plekje en zitten vaak alleen, zoals Abena, Yaw Balloon en sinds kort Aisha.
Opvallend is de strakke routine en de relatieve rust bij het eten, tenslotte eten hier ruim 60 geestelijk gehandicapte kinderen met elkaar en je verwacht eigenlijk allerlei gekrakeel of geduw. Dat blijft gelukkig uit. Ieder heeft een vaste etensplek en gaat, in afwachting van de schaal met eten, rustig zitten. Alleen Kojo Joseph vindt het wachten op eten erg moeilijk en dat liet hij tot voor kort steeds heel duidelijk horen, gelukkig is hij nu wat rustiger. Dan klinkt de bel en vervolgens worden alle etensschalen op wonderbaarlijk snelle wijze van de keuken naar de 1e tafel gebracht en vandaar weer naar de andere tafels. Dat uitdelen gebeurt door de caregivers en vrijwilligers en ook door sommige van de jongvolwassen bewoners.
Voor een buitenstaander lijken al die etensschalen verwarrend veel op elkaar, maar de lokale kenners weten feilloos van wie welke schaal is. Nooit pakt iemand de schaal van een ander en bij het uitdelen wacht iedereen netjes tot zijn of haar schaal wordt neergezet.
De pap wordt met een lepel gegeten, al het andere eten wordt, zoals dat hoort in Afrika, gewoon met de (rechter)hand gegeten, je kunt je vingers erbij aflikken!
Terwijl alle kinderen eten, komen de kippen (alsof ze ook klok kunnen kijken) en soms zelfs de ezels massaal aanlopen, want zij weten dat er altijd wel ergens een deel van het eten op de grond belandt en daar zijn zij dan graag “als de kippen” bij!
Na het uitdelen is het een tijdje stil, iedereen zit dan lekker te eten of wordt daarbij geholpen, totdat – bijna steevast – Michael uitgekeken is op zijn eigen schaal. Hij besluit het overgebleven deel van zijn eten aan één van de andere kinderen aan zijn tafel te geven (en die vinden dat prima), maar helaas duurt het dan maar eventjes totdat hij vervolgens héél veel interesse krijgt in het eten van de andere kinderen. Vooral degenen die rijst krijgen als Michael pap krijgt, moeten goed uitkijken dat hij niet een deel van hun eten wegkaapt. Het patroon is inmiddels welbekend en helaas is een huilbui van Michael, omdat hij zijn zin niet krijgt, vaak het goed hoorbare resultaat. Theresa zit vlak naast Michael aan dezelfde tafel, zij is hier ooit ondervoed binnengekomen en nog steeds erg mager, maar zij eet zonder één woord te zeggen geweldige hoeveelheden. Als zij daarmee klaar is, dan gaat ook zij op zoek naar schalen, die nog niet leeg zijn. Dit is de fase van goed opletten voor iedereen, want ook Pakor en Kwaku Chairman gaan, na het leegeten van hun eigen volle schaal, enthousiast op zoek naar extra eten bij één van de andere kinderen en vooral de langzame eters moeten dan goed uitkijken. Helaas zijn sommigen daar zelf niet assertief genoeg voor, in die gevallen moeten de caregivers en vrijwilligers dus heel goed opletten.
Niet alle kinderen eten hun schaaltje elke keer leeg, dat hangt vaak ook van het eten af, de een houdt nu eenmaal meer van banku en de ander van rijst (echter, fufu vindt iedereen lekker!). In die gevallen zijn er altijd wel liefhebbers voor het eten dat overblijft, bijv. Ayuba, John Fabeson of Pakor. Vooral het buikje van Ayuba vertoont daar inmiddels de duidelijke sporen van en hij glimlacht vriendelijk en begripvol als je hem daar op wijst……, maar ondertussen eet hij wel alle restjes van de anderen op!
De laatste tijd hebben we veel extra aandacht aan de kwaliteit van het eten kunnen geven en aan de reacties van de kinderen merken we dat zij de veranderingen wel op prijs stellen, bijv. de “Tom Brown” pap (met pinda’s en bonen) i.p.v. de overbekende maïspap.
Lazarus wordt, ondanks zijn leeftijd van ong. 18, nog steeds bij elke maaltijd gevoerd. Dat is eigenlijk een beetje apart, als je bedenkt dat hij, als zijn eigen schaal leeg is, wel steeds probeert nog wat extra eten uit de schaal van zijn buurman Wumpini te pakken!? Misschien een teken dat we Lazarus iets meer moeten stimuleren om zelf, zonder hulp van anderen, te leren eten? Een mooie gedachte, al is het tot nu toe nog niet gelukt.
Aan het slot van elke avondmaaltijd pakt Kofi Asare de drum en speelt hij een mooi Ghanees gezang tot besluit, waarna Mr. Robert het slotgebed uitspreekt, helaas bijna onverstaanbaar, maar gelukkig ziet iedereen aan zijn lippen wanneer het “Amen” heeft geklonken.
Samen eten in de Peace of Christ Community, het is misschien een beetje overdreven om te zeggen dat het allemaal Peaceful gaat, maar gezellig, aangenaam en last but not least voedzaam is het gelukkig wel. Eet smakelijk!
